Winterhard, overblijvend, kruidachtig gewas
- Bloem - De meestal dofgele bloemen, bestaande uit tot een trechter vergroeide kroonblaadjes, staan in de oksels van opvallende, groene schutbladeren en steken er nauwelijks uit. Naar boven toe worden de schutbladeren groenwit tot wit met scherpe toppen. Ze dragen geen bloemen meer en vormen een terminaal, op een bloem lijkend bosje
- Bladeren - In de hoofdknol van de wortel ontspringt een bladbundel bestaande uit verspreid staande, gladde, frisgroene, spits eindigende, elliptische bladeren (30 a 50 bij 15 cm) met gave randen en een duidelijk veernervig aspect. Dicht tegen de grond zijn de bladscheden ervan samengedrukt rond een zeer korte stengel. Waardoor ze een dikke pseudostengel vormen
- Stengel - De bloei begint op het einde van een korte, rechtopstaande bloeistengel met een bloemengestel in aarvorm (12 a 18 cm)
- Hoogte - tot 1,5 meter hoog
- Bloeitijd - In de late zomer en herfst
- Wortel - Een grote, tot 10 cm dikke, cilindervormige en kruipende wortelstok (tot 50 cm) met fijne buisvormige zijwortels met haarworteltjes. De wortel is van buiten hoornachtig en binnenin diepgeel tot oranje
- Zaad - De vruchten zijn onopvallend klein.
Tinctuur van de gedroogde wortelstok, geoogst rond december/januari.
Vooral in India, Indonesië, en China heeft Kurkuma een lange geschiedenis als kruiderij, zetmeelbron, bewaarstof, kleurstof, religieuze en geneeskrachtige plant. Kurkuma werd al door de Chinese keizer Shen Nung beschreven en wordt als Jiang Huang in de Chinese geneeskunde zeer breed toegepast. Bij lever, - maag- en urinewegenklachten. Bij winderigheid, menstruatieklachten, aambeien, koorts en pijn op de borst.
Geelwortel is sinds lang één van de meest verkochte kruiden in Indonesië, waar men spreekt van koenjit. Op basis van de signatuurleer staat aldaar, vanwege de gelijkenis tussen zijn gele kleur met de gal en de huid bij geelzucht en met de vorm van de galblaas, de Kurkuma centraal bij de behandeling van galaandoeningen.
In de traditionele Indiase Ayurvedische geneeswijze wordt hij als een plantaardig aspirine en een plantaardig bijschors hormoon (cortisone)gebruikt bij een heel breed scala aan ongemakken en ontstekingen door infecties en auto-immuunaandoeningen (Artritis). Ook als maagtonicum, als bloedreinigend middel en externe huidaandoeningen.
In 1280 beschreef Marco Polo kurkuma als een eetbare plant met de eigenschappen van saffraan. Kurkuma is één van de basiskruiden van kerrie.
In het westen is kurkuma pas sinds de jaren 70/80 een belangrijke rol gaan spelen. De gecultiveerde Curcuma Xanthorrhiza heeft een meer uitgesproken werking op de galblaas dan de Curcuma longa.
Neurologen aan de universiteit van Californië stelden vast dat in de leeftijdsgroep van 79 – 79 ongeveer 4.4 maal minder dementie en ziekte van Alzheimer voorkomen in landen waar veel Curcumine wordt gebruikt.
- Zenuwstelsel - Helpt de ziekte van Alzheimer voorkomen. Preventief bij ouderdomsverschijnselen.
- Spijsvertering - Galvormend en galdrijvend, helpt galstenen voorkomen. Cholesterol verlagend en leverbeschermend. Ontgift de lever en bevordert de leverfunctie. Eetlustopwekkend, spijsverteringsbevorderend, winddrijvend en krampstillend. Ontstekingswerend op het maagslijmvlies. Als nabehandeling na een galblaasoperatie. Helpt bij leveroverbelasting door alcohol. Bij anorexia, indigestie en slechte spijsvertering, vooral van vetten.
- Bloedsomloop - Bloedsuikerspiegelverlagend en beschermt tegen de complicaties van diabetes. Menstruatie bevorderend. Preventie van trombose en embolie. Bij druk en pijn op de borst, angina pectoris en bloedsomloopstoornissen.
- Overige - Een directe tumorgroei remmer. Antibacterieel , schimmeldodend, antiviraal (remt Hiv-virus af), darmparasiet werend, verhoogt de immuniteit.
Uitwendig
- Antiseptisch bij zweren, wonden, stralingswonden, snijwonden, infecties, insectenbeten, schimmelinfecties, verstuikingen, kneuzingen, blauwe plekken en oogwassingen.
Geen nevenwerking bij normale doses. Een te hoge doses kan de maag prikklen en aanleiding geven tot misselijkheid en braken.
Overige stoffen
- Zingibereen
- Fenolen
- Curcuminoïden
- Zetmeel
- Suikers; Fructose, Glucose
- Vetten
- Eiwitten